Ο πατήρ Κωνσταντίνος Παρθένιος και ο Μυστικός Δείπνος του Johann Zoffany στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη της Καλκούτας
Δημήτριος Βασιλειάδης
Ένα από τα πιο διάσημα έργα τέχνης που σήμερα κοσμούν τους τοίχους της Εκκλησίας του Αγίου Ιωάννη της Καλκούτας είναι ο πίνακας του Μυστικού Δείπνου από τον Γερμανό νεοκλασικό ζωγράφο Johann Zoffany (1733 – 1810) στα πρότυπα του αριστουργήματος του Leonardo da Vinci. Ο Zoffany ολοκλήρωσε το Μυστικό Δείπνο το 1787, αλλά ο πίνακας που βλέπουμε σήμερα στην εκκλησία έχει συντηρηθεί και αποκατασταθεί το 2010. Η μοναδικότητα του έργου είναι ότι ο Zoffany χρησιμοποίησε αληθινούς ανθρώπους από την αγγλο-ινδική κοινωνία της εποχής του για να ζωγραφίσει τα πορτρέτα του Ιησού και των δώδεκα μαθητών του.
Ο Πατήρ Κωνσταντίνος Παρθένιος, ο ιερέας της εκκλησίας της Ελληνικής Κοινότητας στην Καλκούτα, λέγεται ότι χρησίμευσε ως πρότυπο για τον Χριστό. Άλλα γνωστά ονόματα που εμπλέκονται είναι, ο θηλυπρεπής αστυνομικός δικαστής της Καλκούτας W.C. Blacquiere,. ο οποίος επιλέχθηκε για τον Ιωάννη και ο πλειστηριαστής William Tulloh που χρησιμοποιήθηκε για τον Ιούδα. Ο Zoffany πρόσθεσε μερικά μικρά χαρακτηριστικά ινδικής τέχνης σε αυτόν τον πίνακα, όπως το Bisti (τσάντα από δέρμα κατσίκας) και ένα ινδικό σπαθί καθιστώντας το έργο του έτσι πραγματικά διαφορετικό από τους υπόλοιπους πίνακες του Μυστικού Δείπνου.
Κατά Ματθαίον,26: 26-28.
«…λάβετε φάγετε· τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου·… πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν.”
Ο Πατήρ Κωνσταντίνος Παρθένιος (θάνατος 1803), μοναχός του Σινά από την Κέρκυρα, ήταν ο πρώτος ιερέας που υπηρέτησε στην ορθόδοξη ελληνική εκκλησία της Καλκούτας που είναι αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και χτίστηκε το έτος 1780 σε ένα προάστιο που ήταν γνωστό τότε ως Dhee Calcutta, και το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε Amratollah. Ο πατέρας Κωνσταντίνος Παρθένιος ήταν χαρισματικός ρήτορας και πολύ δημοφιλής στις χριστιανικές κοινότητες της Καλκούτα.
Η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη είναι ένα από τα πρώτα δημόσια κτίρια που ανεγέρθηκαν από την εταιρεία της Ανατολικής Ινδίας, όταν η Καλκούτα έγινε η πραγματική πρωτεύουσα της Βρετανικής Ινδίας. Εγκαινιάστηκε το 1787 και χρησίμευσε ως Αγγλικανικός καθεδρικός ναός μέχρι το 1847, όταν ο νέος ναός του Αγίου Παύλου έγινε ο νέος καθεδρικός ναός. Ο James Agg, από τους μηχανικούς της Βεγγάλης, ήταν ο κύριος αρχιτέκτονας της εκκλησίας, ο οποίος την διαμόρφωσε σύμφωνα με την εκκλησία St. Martin in the Fields στο Λονδίνο.
Διαβάστε επίσης, “Three Centuries of Hellenic Presence in Bengal“, INDIKA 2005
