Nargis Dutt & Έλλη Λαμπέτη: Μία Συγκριτική Μελέτη
Παναγιώτα Κοντού
Ήμουν δεν ήμουν 4 χρονών αλλά ακόμα θυμάμαι τον ενθουσιασμό της μητέρας μου όταν με έπαιρνε να πάμε στο συνοικιακό κινηματογράφο. “Σήμερα θα δούμε τη Ναργκίς” μου έλεγε. Και εγώ, που δεν ήξερα ακόμα να διαβάζω, έβλεπα προσηλωμένη στο πανί και προσπαθούσα να ανακαλύψω τι ήταν αυτό που δημιουργούσε τόσα συναισθήματα στη μητέρα μου. Άλλοτε γέλαγε, άλλοτε έκλαιγε, άλλοτε είχε ένα συνεπαρμένο ύφος. Από εκείνα τα χρόνια θυμάμαι ένα όμορφο, εκφραστικό πρόσωπο να γεμίζει την οθόνη και αραχνοϋφαντα πανιά να αναδεύονται ή να κυματίζουν τρελά ανάλογα με τις διαθέσεις του ανέμου. Χάρη στη μητέρα μου ποτέ δεν αναρωτήθηκα, στη μετέπειτα ζωή μου, ποια ήταν η Nargis. Nargis ήταν το “ιερό σύμβολο” του ινδικού κινηματογράφου μεταξύ 1942 και 1967.
Γεννήθηκε την 1η Ιουνίου 1929 στο Rawalpindi (σημερινό Pakistan) και το πραγματικό της όνομα ήταν Fatima Rashid. Η μητέρα της, γνωστή χορεύτρια, τραγουδίστρια, ηθοποιός, μελοποιός και σκηνοθέτης, ήταν εκείνη που το 1935 έφερε τη μικρή Fatima γρήγορα στον κόσμο της έβδομης τέχνης. Πρώτη της ταινία το “Talashe Haq” (1935). Ήταν μόνο 6 ετών όταν της δόθηκε το όνομα “Baby Nargis” από το λουλούδι νάρκισος, όνομα που τη συνόδεψε αργότερα σε όλη της την καριέρα. Η πραγματική της καριέρα ξεκίνησε το 1942 με το “Tamanna” και συνεχίστηκε με 50 περίπου ταινίες, πιο γνωστές από τις οποίες είναι “Barsaat” – “Andaz” (1949), “Awaara” (1951), “Deedar” (1951), “Shree 420” (1955), “Chori–Chori” (1956). Ο διασημότερος ρόλος της ήταν αυτός της “Radha” στην ταινία “Mother India” (1957), για τον οποίο απέσπασε το καλύτερο βραβείο γυναικείου ρόλου στα Filmfare Awards. Ήταν η 1η ηθοποιός που βραβεύτηκε από την κυβέρνηση της Ινδίας με το “Padma Shri”. Πολλά βραβεία, πολλές διακρίσεις αλλά αυτό που πάντα μένει στη μνήμη αυτών που αγάπησαν την Nargis είναι το ρομάντζο της με το συμπρωταγωνιστή της, σε πολλές ταινίες, Raj Kapoor. Ένας άτυχος έρωτας μιας και ο Raj αρνήθηκε να χωρίσει τη γυναίκα που ήταν ήδη παντρεμένος. Άραγε ο ανεκπλήρωτος έρωτας οδήγησε τη Nargis να παντρευτεί το Sunil Dutt το 1958; Ο Sunil ήταν εκείνος που έσωσε τη ζωή της από ένα περιστατικό φωτιάς κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας “Mother India”. Έκαναν μαζί 3 παιδιά από τα οποία ο Sanjay Dutt καθιερώθηκε αργότερα σαν επιτυχημένος ηθοποιός. Μαζί με το σύζυγό της η Nargis ίδρυσαν το “Ajanta Arts Cultural Troupe” μέσω του οποίου αναδείχθηκαν πολλοί ηθοποιοί και τραγουδιστές της εποχής. Αργότερα η ίδια εργάστηκε με ζήλο για τα σπαστικά παιδιά και έγινε η πρώτη προστάτιδα του ιδρύματος “The Spastics Society of India”. Η εξαιρετική δοτικότητά της την καθιέρωσε σαν κοινωνική λειτουργό. Τελευταία της ταινία στην οποία έπαιξε το ρόλο της “guest star” η ελληνική παραγωγή του 1968 “Τόσα όνειρα στους δρόμους” (Κατράκης, Βασιλειάδου, Νέγκας, Κουνελάκη).
Και ενώ η μνήμη έτρεχε στη Nargis, αναπόφευκτα υπήρξε σύγκριση. Θυμήθηκα το δικό μας “ιερό σύμβολο” της τέχνης, την Έλλη Λαμπέτη, μια ακόμα μεγάλη αγάπη της μητέρας μου. Όχι δεν ήταν μια σύγκριση στο τι προσφερε η καθεμιά τους. Ποτέ δεν πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να υπάρχει σύγκριση ανάμεσα σε ανθρώπους που προσέφεραν τόσα πολλά. Η σύγκριση αφορούσε τις σχεδόν παράλληλες ζωές τους.
Η Έλλη Λαμπέτη γεννήθηκε στις 13 Απριλίου 1926 στα Βίλια Αττικής. Το πραγματικό της όνομα ήταν Έλλη Λούκου (το Λαμπέτη δανεισμένο από το ποίημα του Βαλαωρίτη “Αστραπόγιαννος”). To 1941 έδωσε εξετάσεις στη Δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου και στη σχολή Κοτοπούλη και απέτυχε. Η ίδια όμως η Μαρίκα Κοτοπούλη αναγνώρισε το ταλέντο της και τη δέχτηκε στη σχολή. Πρώτη της θεατρική εμφάνιση το 1942 στο έργο “Η Χάνελε πάει στον Παράδεισο” του Γκέρχαρντ Χάουπτμαν. Συνεργάστηκε με το Θέατρο Τέχνης τη διετία 1946-1948 και καθιερώθηκε σαν εξαίρετη ηθοποιός. Ξεχωριστή η ερμηνεία της στον “Γιάλινο Κόσμο” , στην “Αντιγόνη”, στον “Ματωμένο Γάμο.”
Συνεργάζεται με αρκετούς θιάσους και το Εθνικό Θέατρο και προσφέρει υπέροχες ερμηνείες στο “Πεγκ καρδούλα μου” και “Κληρονόμοι” . Το 1956 συγκροτούν με το Δημήτρη Χορν το θίασο Λαμπέτη-Χορν και ανεβάζουν, με μεγάλη επιτυχία, κλασικά έργα όπως το “Νυφικό Κρεβάτι” , “Αριστοκρατικός Δρόμος”, “Το Παιχνίδι της Μοναξιάς” . Στη ζωή της Έλλης Λαμπέτη υπήρξε ένας 3ετής γάμος με το Μάριο Πλωρίτη (που στάθηκε δίπλα της σαν φίλος έως το τέλος της ζωής της). Είναι κοινό μυστικό όμως, πως ο μεγάλος έρωτας της ζωής της ήταν ο Δημήτρης Χορν. Ποτέ δεν παντρεύτηκαν. Χώρισαν το 1959 όταν γνώρισε τον αμερικανό συγγραφέα Φρέντερικ Γουέηκμαν, τον οποίο παντρεύτηκε και χώρισε το 1976 μετά από πολλών ετών διάσταση στο γάμο τους. Μαζί προσπάθησαν να υιοθετήσουν τη μικρή Ελίζα την οποία και υποχρεώθηκε μετά από 4 χρόνια και δικαστική απόφαση, να την επιστρέψει στους γονείς της. Αυτό της προξένησε μεγάλη κατάπτωση και μελαγχολία. Η καριέρα της, μετά το χωρισμό της από το Χορν, συνεχίστηκε με μεγάλες επιτυχίες όπως το “Πέπσι”, “Ίρμα”, “Βυσσινόκηπος”, “Φθινοπωρινή Ιστορία” και μεγαλύτερη απ’ όλες το “Λεωφορείο ο Πόθος”. Η Έλλη Λαμπέτη τιμήθηκε με το βραβείο Μαρίκας Κοτοπούλη για τη διετία 1949-1951 και ήταν υποψήφια για το βραβείο BAFTA (British Academy of Film and Televisions Arts) Α’ γυναικείου ρόλου.
Δύο μεγάλα αστέρια γεννημένα την ίδια εποχή που πρόσφεραν τόσα πολλά στην ελληνική και ινδική έβδομη τέχνη. Δύο μεγάλοι έρωτες που δεν είχαν αίσιο τέλος και ένα τέλος που θα έκανε κάποιους να αναρωτηθούν, τι ήταν εκείνο που μπορεί να ένωνε αυτές τις δύο, τόσο μακριά και ταυτόχρονα τόσο κοντά, εξαίρετες ηθοποιούς.
Ο καρκίνος του μαστού εμφανίστηκε στη ζωή της Έλλης Λαμπέτη το 1969 και αφού υποβλήθηκε σε ολική μαστεκτομή προσπαθεί να το ξεπεράσει. Το 1980 επανεμφανίζεται με συνεχείς
μεταστάσεις. Οι χημιοθεραπείες πλήττουν τις φωνητικές της χορδές και χάνει τη φωνή της, δίνει όμως μια εξαιρετική ερμηνεία στην τελευταία παράσταση της ζωής της “Παιδιά ενός κατώτερου Θεού” στο ρόλο της κωφής Σάρα. Το τέλος έρχεται στις 3 Σεπτεμβρίου το 1983. Τελευταία της προσφορά, η δωρεά των ματιών της. 
Στις 3 Μαΐου του 1981 η Nargis φεύγει από τη ζωή από καρκίνο στο πάγκρεας αφού πρώτα έχει υποβληθεί σε θεραπεία σε νοσοκομείο της Νέας Υόρκης. Το άδειο κάθισμά της στο ντεμπούτο του γιου της στην ταινία “Rocky” στις 7 Μαϊου 1981, έφερε δάκρυα στα μάτια όσων την λάτρεψαν.
Έζησαν την ίδια εποχή, έζησαν ένα παρόμοιο βίο και συγκίνησαν εκατομμύρια ανθρώπους, τη μητέρα μου, εμένα και πιστεύω πως θα εξακολουθούν να συγκινούν τους λάτρεις της τέχνης της ηθοποιίας για πάρα πολλά χρόνια ακόμα.
Ένα μεγάλο – μεγάλο ευχαριστώ !!!
Πηγές
http://en.wikipedia.org/wiki/Nargis
http://www.tainiothiki.gr/v2/filmography/view/1/2309/
