Ομιλία της Υπουργού Πολιτισμού για την απονομή του βραβείου Πάντμα Σρι στον καθ. Νικόλα Καζάνα

Ομιλία της Υπουργού Πολιτισμού κας Λίνας Μενδώνη
στην τελετή απονομής του Βραβείου Πάντμα Σρι στον καθ. Νικόλα Καζάνα
Αθήνα 1 Μαρτίου 2022

Εξοχώτατε κύριε Πρέσβη,
Αξιότιμοι κύριοι Πρέσβεις,
Αξιότιμε κύριε Καθηγητά,
Κυρίες και Κύριοι,

Σήμερα βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε τον καθηγητή Νικόλα Καζάνα στον οποίον απενεμήθη από το κράτος της Ινδίας το βραβείο Πάντμα Σρι. Ενα από τα σημαντικότερα βραβεία, με το οποίο η Ινδία τιμά πολίτες άλλων χωρών. Το βραβείο απονέμεται, ετησίως, από το 1954, σε εξέχουσες προσωπικότητες, που έχουν διακριθεί στους τομείς των τεχνών, των επιστημών, της εκπαίδευσης, ακόμη και για το κοινωνικό τους έργο.

Μία τέτοια προσωπικότητα είναι ο καθηγητής Νικόλας Καζάνας με πολύπλευρες σπουδές και πολύτιμο έργο. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία, Φιλοσοφία και Πολιτική Οικονομία. Εξειδικεύτηκε στην ινδική λογοτεχνία και ιστορία με σπουδές στα Σανσκριτικά, και μεταπτυχιακές σπουδές στο Μπενάρες και στην Πούνα της Ινδίας. Εχει εκδώσει σημαντικές μεταφράσεις φιλοσοφικών κειμένων της Βεδικής Παράδοσης στα Ελληνικά, ενώ έχει οργανώσει σειρές σεμιναρίων εκμάθησης της Σανσκριτικής γλώσσας και λογοτεχνίας.

Η σημερινή βράβευση του Νικόλα Καζάνα αφορά στο ερευνητικό και μελετητικό του έργο επί της Βεδικής Παράδοσης της Ινδίας και της θέσης της στον γενικότερο Ινδο-Ευρωπαϊκό Πολιτισμό, αλλά και στις μελέτες και τις δημοσιεύσεις του, που προσεγγίζουν συγκριτικά την Αρχαία Ελληνική και την Αρχαία Ινδική Παράδοση.

Η πολυσχιδής πνευματική παρακαταθήκη του καθηγητή Καζάνα και το μεγάλο του εργο δεν είναι δυνατόν να περιοριστούν σε λίγες γραμμές. Το αδιαμφισβήτητα αναγνωρισμένο έργο του αποτελεί γέφυρα μεταξύ των δύο αρχαίων πολιτισμών μας, που ήρθαν σε άμεση επαφή, ήδη από τον 4 ο αιώνα π.Χ. Η Ελληνιστική εποχή γέννησε το ελληνικό βασίλειο της Βακτριανής, το μετέπειτα Ινδοελληνικό, με διάσημο ηγεμόνα τον Ελληνοϊνδό Μένανδρο τον Δίκαιο ή Μιλίντα, κατά την ινδικη παράδοση, αποτελώντας το κέντρο του ελληνοβουδισμού, τη δημιουργική πρόσμιξη των δυο πολιτισμών.

Η συμπόρευση των πολιτισμών μας έφθινε με τον χρόνο, αλλά ποτέ δεν εξέλειψε. Γι αυτό, άλλωστε, είναι πολύ φυσικό να ιδρυθεί στην Αθήνα ο ανδριάντας του Μαχάτμα Γκάντι, που όπως έγραψε ο Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ είναι «η μεγάλη ψυχή» της Ινδίας. Η διδασκαλία της παθητικής αντίστασης και η ασκητική ζωή του είναι σύμβολο για τους αγώνες της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας των λαών.

Η Ελλάδα και η Ινδία, σήμερα, πρεσβεύουν κοινές αρχές και αξίες. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού επιθυμεί να ενισχύσει περαιτέρω τους πολιτιστικούς δεσμούς των δυο χωρών με την υπογραφή νέου πενταετούς Προγράμματος Πολιτιστικής και Εκπαιδευτικής Συνεργασίας Ελλάδας-Ινδίας, το οποίο θα περιλαμβάνει και την πρόληψη της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών. Ζήτημα καίριο που απασχολεί έντονα και τις δύο χώρες.

Στις δύσκολες μέρες που ζούμε, όταν οι πολεμικές κραυγές προτιμώνται από την ειρήνη και την ευημερία των λαών, η αναφορά στη σοφία των αρχαίων πολιτισμών, είναι περισσότερο από αναγκαία.

Κύριε καθηγητά, σας συγχαίρω από καρδιάς για το έργο σας, το πολύτιμο έργο μιας ολὀκληρης ζωής, και εκφράζω την ευχή να το συνεχίσετε με την ίδια ζέση.

Σας ευχαριστώ.