POETRY & LITERATURE

तोड़ती पत्थर – She was Breaking Stones

Poem by Suryakant Tripathi ‘Nirala’
Translation: Dimitrios Th. Vassiliadis

वह तोड़ती पत्थर = Εκείνη έσπαζε πέτρες

देखा मैंने उसे इलाहाबाद के पथ पर = την είδα σ’ ένα δρόμο του Αλλαχαμπάντ

वह तोड़ती पत्थर । = εκείνη έσπαζε πέτρες.


कोई न छायादार पेड़ = Κανένα σκιερό δέντρο

वह जिसके तले बैठी हुई स्वीकार = να την δεχθεί να κάτσει από κάτω

श्याम तन, भर बँधा यौवन = μελαψό σώμα, σφριγηλό γεμάτο νιάτα

नत नयन प्रिय कर्म-रत मन = ταπεινά μάτια αγαπημένα, συγκεντρωμένος στη δουλειά ο νους

गुरु हथौड़ा हाथ = βαρύ σφυρί στο χέρι

करती बार बार प्रहार = χτυπούσε ξανά και ξανά

सामने तरु – मालिका, अट्टालिका, प्राकार । = μπροστά σειρές δέντρων, μεγαλοπρεπείς επαύλεις, ψηλές περιφράξεις.


चढ़ रही थी धूप = Το λιοπύρι δυνάμωνε

गरमियों के दिन = μέρα του καλοκαιριού

दिवा का तमतमाता रूप = η μέρα στο αποκορύφωμά της

उठी झुलसाती हुई लू = σηκώθηκε καυτός αγέρας

रुई ज्यों जलती हुई भू = σαν φλεγόμενο βαμβάκι η γη 

गर्द चिनगी छा गयी = σκεπάστηκε από σκόνη και σπίθες

प्रायः हुई दुपहर = το πρωί έγινε μεσημέρι

तोड़ती पत्थर । = έσπαζε πέτρες.


देखते देखा, मुझे तो एक बार = βλέποντάς με να την κοιτάζω για μια στιγμή

उस भवन की ओर देखा छिन्न-तार = κοίταξε λοξά προς την κατεύθυνση εκείνου του σπιτιού

देखकर कोई नहीं = και αφού είδε ότι δεν ήταν κανείς

देखा मुझे उस दृष्टि से = με κοίταξε με εκείνο το βλέμμα

जो मार खा रोयी नहीं = που υπέφερε, αλλά δεν έκλαψε

सजा सहज सितार, सुनी मैंने वह नहीं जो थी सुनी झंकार । = και άκουσα την αυθόρμητη μελωδία του σιτάρ, εκείνη τη μουσική που δεν είχα ακούσει πριν.


एक क्षण के बाद वह काँपी सुघर = μια στιγμή μετά, τρεμάμενη πανέμορφη

ढुलक माथे से गिरे सीकार = από το μουσκεμένο μέτωπό της έσταξε ιδρώτας

लीन होते कर्म में फिर ज्यों कहा = και απορροφήθηκε ξανά στη δουλειά σαν να ‘λεγε

“मैं तोड़ती पत्थर” = «εγώ σπάζω πέτρες».

*Suryakant Tripathi (21 February 1899 – 15 October 1961) known by the pen name “Nirala” (“Unique”) was an Indian poet, novelist, essayist and short story writer who wrote in Hindi. He also drew many sketches.

Films Division of India produced a short documentary film on his life and work directed by Rajiv Kumar.