ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣΝΕΑ & ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Επίσκεψη της Ιντιρα Γκάντι στην Αθήνα και τους Δελφούς

Στις 23 Σεπτεμβρίου 1983, η πρωθυπουργός της Ινδίας Ίντιρα Γκάντι συνοδευόμενη από την νύφη της Σόνια Γκάντι επισκεύθηκε την Αθήνα και τους Δελφούς ύστερα από πρόσκληση του πρωθυπουργού της Ελλάδας Ανδρέα Παπανδρέου.

Την Ινδή πρωθυπουργό συνόδευσε στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών η υπουγός Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη και ο σύζυγός της Ζυλ Ντασσέν.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης η Ίντιρα Γκάντι έδωσε μια αποκλειστική συνέντευξη στη δημοσιογράφο Εύα Νικολαΐδου που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Ελεύθερη Γνώμη και την αναδημοσεύουμε παρακάτω:

ΕΥΑ: Κυρία Γκάντι, σας μεγάλωσε ο Μαχάτμα Γκάντι, επιστήθιος φίλος του πατέρα σας, Γιαβαχαρλάλ Νεχρού. Πόσο επηρέασαν και οι δύο την προσωπικότητά σας;

ΓΚΑΝΤΙ: Ενώ είχαν μικρή σωματική διάπλαση, έδειχναν ότι μπορούν να κλείσουν στην αγκαλιά τους έναν ολόκληρο κόσμο. Είχαν μια μαγική ενέργεια. Με βοήθησαν να βρω μια ισορροπία στη ζωή μου. Να μπορώ να ξεχωρίζω το δίκαιο, το σωστό, όχι σε νομικό ή διοικητικό επίπεδο αλλά στη συνείδησή μου.

ΜΕΛΙΝΑ: Ηταν φωτισμένοι άνθρωποι.

ΓΚΑΝΤΙ: Ηταν η κινητήρια δύναμη του γίγνεσθαι. Θα μπορούσαν να μετατρέψουν τη γη σε ουρανό. Βοήθησαν άλλωστε στο κίνημα της ανεξαρτησίας της Ινδίας από τους Βρετανούς. Τους διέκρινε η εγκράτεια κι η αυτοπειθαρχία.

ΕΥΑ: Γεννηθήκατε σ’ ένα μέγαρο με 40 δωμάτια, το ονομάζουν «Σπίτι της Χαράς». Μ’ εντυπωσιακούς κήπους, με πολυτέλεια. Πώς ήταν ο τρόπος της ζωής σας;

ΓΚΑΝΤΙ: Ενας συνδυασμός ανατολικής και δυτικής κουλτούρας, νοοτροπίας. Η άνεση και η πολυτέλεια δεν επηρέασαν τον χαρακτήρα μας. Στο σπίτι μας πάντα σύχναζαν άνθρωποι που συζητούσαν για την απελευθέρωση της Ινδίας. Μόνιμος επισκέπτης, φυσικά, σα δεύτερος πατέρας, ήταν ο Μαχάτμα Γκάντι, που με συμβούλευε πάντα να είμαι γενναία και ειλικρινής. Τον γάμο μου με τον Φερόζ Γκάντι τον ευλόγησε πρώτα ο Μαχάτμα και μετά ο πατέρας μου, που δεν ήταν και πολύ ικανοποιημένος από την επιλογή μου.

ΕΥΑ: Ποιο ήταν το στοιχείο εκείνο που δημιουργούσε την τεράστια δύναμη του Μαχάτμα Γκάντι και την επιρροή του στον κόσμο;

ΓΚΑΝΤΙ: Η σιωπή του στη βία και η αδιαφορία του στην επίθεση. Ελεγε ότι στον εχθρό δημιουργεί μεγάλη αμηχανία η σιωπή, ενώ η αδιαφορία στις συκοφαντίες και στις διώξεις είναι κι αυτή μια άλλη μορφή βίας. Ο Γκάντι κέρδισε τις ψυχές μας γιατί τον πιστεύαμε σαν τον Χριστό, σαν τον Μωάμεθ. Ηταν ένα σύμβολο.

ΕΥΑ: Κυρία Γκάντι, γύρω από τις μεγάλες προσωπικότητες πάντα δημιουργούνται αισθήματα αγάπης και μίσους. Για εσάς λένε πως υπάρχει μόνο θαυμασμός.

ΓΚΑΝΤΙ: Ο θαυμασμός συνδέεται με τους προγόνους μου. Είναι γνωστοί άνθρωποι, που σημάδεψαν την ιστορία της Ινδίας. Ο Μαχάτμα Γκάντι και ο Γιαβαχαρλάλ Νεχρού, οι πιο δυναμικοί ηγέτες. Εγώ αγαπώ την πολιτική. Ισως σ’ αυτό να μ’ επηρέασε και το οικογενειακό μου περιβάλλον. Αγωνίζομαι για να βλέπω τους Ινδούς ευτυχισμένους. Θέλω να ζουν μακριά από εξοπλισμούς, πολέμους και πυρηνικά όπλα. Σ’ έναν κόσμο ειρήνης. Από το 1959 που εκλέχθηκα πρόεδρος του κόμματος του Κογκρέσου ενδιαφέρομαι μόνο για το καλό της χώρας μου.

ΕΥΑ: Αυτή η μεγάλη αφοσίωση στην πολιτική δεν εμπόδισε την οικογενειακή σας ζωή;

ΓΚΑΝΤΙ: Κατάφερα να συνδυάσω καριέρα και σπίτι. Πιστεύω πολύ στον θεσμό της οικογένειας. Είναι αναγκαία για κάθε άτομο. Δεν μπορώ να μετακινηθώ αν δεν έχω μερικά μέλη από την οικογένειά μου (Κοιτάζει και χαμογελάει στη νύφη της, Σόνια, που είναι Ιταλίδα και ζει πολλά χρόνια στην Ινδία.) Η Σόνια με συνοδεύει στα περισσότερα ταξίδια μου – σπάνια βέβαια και τα εγγόνια μου. Τώρα περιμένω εκείνα να φροντίζουν για μένα. Τόσα χρόνια νοιαζόμουν για όλους.

Η Μελίνα διακόπτει τη συνομιλία μας και με ενθουσιασμό μιλάει για τον Σικελιανό και τις δελφικές γιορτές.

ΜΕΛΙΝΑ: Οι Δελφοί είναι το πλουσιότερο υπαίθριο μουσείο. Ηταν τόπος χρησμών. Από ’δώ ξεκίνησαν οι δελφικές γιορτές. Ο Σικελιανός και η γυναίκα του Εύα τις οργάνωναν. Ηταν σαν ένα φεστιβάλ με θέατρο, μουσική, χορό, λαϊκές τέχνες. Η Εύα ύφαινε μάλιστα στον αργαλειό της όλα τα κοστούμια των θεατρικών έργων.

ΓΚΑΝΤΙ: Είπατε φεστιβάλ που είχε χορό. Αγαπώ τη γιόγκα, την έχω πάντα στο πρόγραμμά μου. Κάνει καλό στην υγεία του σώματος, στη σκέψη, στο συναίσθημα. Κι ο χορός είναι τόσο ωραίος, τόσο διαφορετικός. Αφυπνίζει τα αισθήματα, τις αισθήσεις. Θέλει μεγάλη αυτοσυγκέντρωση και πειθαρχία. Βοηθάει να χειριζόμαστε σωστά το σώμα μας.

ΕΥΑ: Πόσο απελευθερωμένη είναι σήμερα η γυναίκα;

ΓΚΑΝΤΙ: Πρέπει να κατεδαφιστεί ένα ολόκληρο σύστημα για τη θέση της γυναίκας και να ξαναχτιστεί για να λάβει θέση ταιριαστή και δίκαιη. Παλεύει μ’ ένα σύστημα προκαταλήψεων. Υποστηρίζω την ισότητα. Τις ίδιες ευκαιρίες για όλους. Μια κοινωνία χρειάζεται τον ανδρικό και τον γυναικείο πληθυσμό. Ο καθένας πρέπει να χρησιμοποιεί τις ικανότητές του για την καλυτέρευση του κόσμου.

Οι γυναίκες έχουν σπουδαιότερο ρόλο γιατί μεγαλώνουν παιδιά. Το να γίνεις μάνα, νομίζω, είναι η ωραιότερη εμπειρία της ζωής σου. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι επειδή εκατομμύρια γυναίκες εκπληρώνουν αποκλειστικά οικογενειακά καθήκοντα πρέπει να περιοριστούν σ’ αυτά. Η γυναίκα στη δουλειά αποκτά μια άλλη συνείδηση, ίσως πιο ολοκληρωμένη, πιο θετική. Στην Ινδία, η ιστορική και μορφωτική εξέλιξη της γυναίκας πέρασε από διάφορα στάδια. Οταν φτάσει σήμερα μια γυναίκα σε υψηλά αξιώματα, κανείς δεν εκπλήσσεται. Λυπάμαι όμως που θα πω ότι στην πραγματικότητα δεν εφαρμόζεται η «ίση αμοιβή για ίση εργασία». Γι’ αυτό έχουμε ακόμα πολλούς αγώνες. Υπάρχουν, δυστυχώς, κάποιες βαθιές ρίζες προκαταλήψεων και αντιλήψεων που επιβεβαιώνουν την κοινωνική καθυστέρηση της γυναίκας.

ΕΥΑ: Η οικονομική κρίση δεν έχει περισσότερα «γυναικεία» θύματα;

ΓΚΑΝΤΙ: Εχω την εντύπωση ότι σ’ εποχές οικονομικής ανάπτυξης οι γυναίκες ενθαρρύνονται και φροντίζουν να εξασφαλίσουν δουλειά. Ενώ σε καιρούς οικονομικής ύφεσης «αναγκάζονται» να περιοριστούν στα καθήκοντα του νοικοκυριού. Οπωσδήποτε τα διεθνή οικονομικά προβλήματα επιδρούν αρνητικά στον γυναικείο κόσμο. Η προσφορά όμως της γυναίκας στα οικογενειακά βάρη είναι αναγκαία.

ΕΥΑ: Πώς είναι οι σχέσεις του ζευγαριού στη χώρα σας;

ΓΚΑΝΤΙ: Εχει αλλάξει η μορφή των σχέσεων. Βρίσκεται στη διαδικασία της διαπροσωπικής αξιοποίησης και απελευθέρωσης. Υπάρχει θα ’λεγα μια ανανέωση. Η έντονη βέβαια θρησκοληψία, σε ορισμένες κοινωνικές κάστες, επηρεάζει πολύ τη σχέση των ανθρώπων.

ΕΥΑ: Ποια πιστεύετε ότι πρέπει να είναι τα σπουδαιότερα στοιχεία στη ζωή ενός ανθρώπου;

ΓΚΑΝΤΙ: Η εκπαίδευση και ο χαρακτήρας του. Πρέπει να γίνεται μια κατάλληλη καθοδήγηση για να βελτιώνεται συνέχεια η επιμόρφωση των νέων ανθρώπων. Ενας σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός βοηθάει το μέλλον τους. Η συγκρότηση άλλωστε ενός καλού χαρακτήρα είναι εφόδιο για τη ζωή.

ΕΥΑ: Ενα μίσος μπορεί να μετατραπεί σε αγάπη;

ΓΚΑΝΤΙ: Σταδιακά μπορεί. Μέσα από μια διαδικασία που δε θα θυμίζει το αρχικό εχθρικό αίσθημα. Μπορείς να υποτάξεις το κακό και να το μεταμορφώσεις σε καλό. Με το μίσος μόνο να χάσει μπορεί η ανθρωπότητα.

ΕΥΑ: Τι σας εντυπωσίασε στην Ελλάδα;

ΓΚΑΝΤΙ: Οι αρχαιολογικοί χώροι. Η Ιστορία σας. Η φιλοξενία. Εχει μια ενέργεια αυτός ο τόπος. Αποτελεί χώρα διεθνούς ενδιαφέροντος λόγω της γεωγραφικής της θέσης, του κλίματος, της γεωλογίας της.

ΕΥΑ: Φοβάστε τον θάνατο; Νιώθετε ασφαλής;

Με ήρεμη και μελαγχολική φωνή απάντησε.

ΓΚΑΝΤΙ: Αν πεθάνω βίαια, όπως φοβούνται μερικοί, και ίσως κάποιοι σχεδιάζουν, η βία θα βρίσκεται στα χέρια του δολοφόνου κι όχι στον θάνατό μου. Κανένα μίσος δεν μπορεί να επισκιάσει το μέγεθος της αγάπης μου για τον λαό.