ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΤΕΧΝΗΣ & ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΤΑΙΝΙΩΝ

Οδοιπορικό στο Βόρειο Πακιστάν – Από το Πεσαβάρ στις φυλές των Καλάς

της Δήμητρας Στασινοπούλου


Το ταξίδι στο βόρειο Πακιστάν είναι από μόνο του μια περιπέτεια: Ανυπότακτες φυλές, ψηλά βουνά, περίεργες συνήθειες, αλλά και λαμπρά μνημεία, καταπληκτική φιλοξενία και μια ιστορία πολλών αιώνων. Και μόνο η επίσκεψη στις φυλές των Καλάς που η μυστηριώδης καταγωγή τους εξάπτει τη φαντασία έκανε αυτό το ταξίδι μοναδικό. Μόλις επέστρεψα λοιπόν και τις μοιράζομαι μαζί σας.

Έχω κάνει δύο χωριστές ενότητες για τις φωτογραφίες

Το oδοιπορικό:

https://dimitrastasinopoulou.smugmug.com/NORTHPAKISTANFROMPESHAWARTOKALASTRIBES/

Τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι:

https://dimitrastasinopoulou.smugmug.com/NORTH-PAKISTAN-MUSEUMS-TAXILA-SWAT-PESHAWAR-ISLAMABAD/

Πόλεις που έχουν χρόνια να δουν δυτικούς ταξιδιώτες, με δαιδαλώδη και εξωτικά παζάρια. Παλιά χωριά σκαρφαλωμένα στις απότομες πλαγιές και κοιλάδες με τα μοναδικά τοπία των Ιμαλαϊων. Διαδρομή μέσα από γκρεμούς, φαράγγια, παράξενα χωριά και οικισμούς για να φτάσουμε στην κοιλάδα της Swat, την πατρίδα της Μαλάλα και  στο απομονωμένο Chitral και τις ξεχασμένες κοιλάδες των αινιγματικών Καλάς, τη μυστηριώδη αυτή φυλή, που οι ενδυμασίες, τα έθιμα και η γλώσσα της δείχνουν να έχουν στοιχεία ελληνικά. Οι ρίζες της συγκεκριμένης φυλής, την οποία οι ισλαμιστές αποκαλούν «καφίρς» (=άπιστοι), ξεκινούν από τον Μέγα Αλέξανδρο και τους στρατιώτες του, όταν είχαν φτάσει στα βάθη της Ασίας. Ο θρύλος αναφέρει ότι οι Καλάς γεννήθηκαν όταν 5 στρατιώτες του Σικαντέρ (Αλεξάνδρου) είδαν τις όμορφες κόρες του Διονύσου στην κοιλάδα του Καφιριστάν. Ένας μάλιστα από τους πρώτους της φυλής των Καλάς ταυτίζεται με τον Σαλακσά (Σέλευκο), στρατηγό του Μ. Αλεξάνδρου και ιδρυτή του Βασιλείου των Σελευκιδών. Η αρχιτεκτονική, η γλώσσα και τα έθιμα τους επιβιώνουν αναλλοίωτα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Οι χοροί τους, που είναι ομαδικοί και κυκλικοί θυμίζουν τους χορούς της Μακεδονίας.

Το Πεσαβάρ, πολύ κοντά στα Αφγανικά σύνορα και το Πέρασμα Khyber, κρύβει ομορφιές όσο και κινδύνους, με μια ατμόσφαιρα που έχει χαθεί από τα περισσότερα μέρη της Ασίας. Πόλη της φυλής των Παστούν, που καυχιούνται για την πανάρχαια ιστορία τους και που πολλοί υποστηρίζουν ότι έχουν μακρινή συγγένεια με τους αρχαίους Μακεδόνες. Με το σημαντικότερο μουσείο Ελληνοβουδιστικής τέχνης στον κόσμο.

Η Τάξιλα αλλά και η περιοχή της κοιλάδας της Σουάτ, εκεί όπου η Ελληνική τέχνη συνάντησε τον βουδισμό και πορεύθηκαν μαζί στον χρόνο αφήνοντας πίσω εντυπωσιακά δείγματα της Ελληνοβουδιστικής τέχνης της Γκαντάρα, της τέχνης που ήκμασε στο Βόρειο Πακιστάν από τον 5ο π.Χ. ως τον 3ο μ.Χ. αιώνα και από όπου το πέρασμα του Αλεξάνδρου ήταν καθοριστικό.  Εδώ ο Βούδας πρωτοεκφράστηκε ανθρωπομορφικά στη γλυπτική. Ως τον πρώτο μ.Χ. αιώνα εικονιζόταν συμβολικά, ως ίχνος πέλματος ή ως δένδρο. Θεωρείται ότι ως ανθρωποκεντρικό μοντέλο χρησιμοποιήθηκε ο ελληνικός Απόλλωνας με την εξιδανικευμένη ηρεμία. Γλυκό, μελαγχολικό βλέμμα, το σώμα να διαγράφεται με πλαστικότητα κάτω από τον χιτώνα.

Ο αρχαιολογικός χώρος στην Τάξιλα έχει ξεκάθαρα τα ίχνη της ελληνιστικής πόλης.  Ο Αλέξανδρος πέρασε επευφημούμενος από τον κεντρικό δρόμο στο Σιρπάκ, την καλύτερα διατηρημένη από τις πόλεις στην περιοχή. Τελευταίος βασιλιάς της Βακτρίας ήταν ο Ερμαίος, το 25 π.Χ. Μερικά χρόνια αργότερα, όταν ο απόστολος Θωμάς, το 44 μ.Χ., επισκέφθηκε την περιοχή, έγραψε «η πόλη έχει κάστρο ολόγυρα όπως οι ελληνικές πόλεις, οι δρόμοι θυμίζουν τους δρόμους της Αθήνας και τα σπίτια είναι διώροφα». Για διακόσια ακόμη χρόνια παρέμεινε η ελληνιστική επίδραση στη γλώσσα, στα νομίσματα, στη μεταλλοτεχνία, στη γλυπτική και στα κοσμήματα και σιγά σιγά μετατράπηκε σε ελληνοϊνδική. Συνολικά 36 Ελληνο-Ινδικά Βασίλεια είναι γνωστά, μέσω των διασωζόμενων επιγραφών και νομισμάτων, και αφορούν την περίοδο μεταξύ του 180 π.χ. – 100-200 μ.χ.

Τέλος, το Ισλαμαμπάντ, η πρωτεύουσα του Πακιστάν, που σχεδιάστηκε από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Δοξιάδη τη δεκαετία του 1960.


Φωτογραφικά βιβλία της Δήμητρας Στασινοπούλου στα ΙΝΔΙΚΑ:

Παραγκουπόλεις της Καλκούτας – Τόποι Ελπίδας και Αξιοπρέπειας, ΙΝΔΙΚΑ 2016

Η ζωή στη Νάγκαλαντ, ΙΝΔΙΚΑ 2017

Ασσάμ – Η Βορειοανατολική πολιτεία της Ινδίας, ΙΝΔΙΚΑ 2017

Οδοιπορικό στο βόρειο Πακιστάν –  Από την Πεσαβάρ στις φυλές των Καλάς, ΙΝΔΙΚΑ 2018