Tribute to Dr Theocharis Provatakis
By Dimitrios Vassiliadis & Kostas Padouvas
Commemorating Teacher and Man of virtue Theoharis Provatakis (12 April 1941 – 3 December 2015), who lived with the Grace and died with it.
“Death is not extinguishing the light; it is only putting out the lamp because the dawn has come”
Rabindranath Tagore
Theoharis Provatakis was born in the Christos village, Iearapetra, Crete, and studied theology, history and archeology with fellowships from the Greek and French Governments. He occupied important positions in the public sector until he retired from the post of the Coordinating Director in the Ministry of Culture. At the same time he was teaching at Universities. He worked as a journalist in newspapers and magazines, editor at publication of dictionaries, editor in scientific journals and encyclopedias, and a teacher in the military and security schools in Athens and Thessaloniki.
He made hundreds radio and dozens tv programs on history, art and tradition of Hellenism. He took part in national and international scientific congresses and symposiums for which he made innovative publications. He wrote a large number of monographs, important works on literature, history, theology, folklore and archeology, which show his deep knowledge of the relevant subjects, his scientific training and rich research activity. Articles and scientific works were published in journals and newspapers both in Greece and abroad. A large number of his works was translated into many European languages.
Mr Provatakis got a Doctorate degree in philosophy and theology, an award of the Academy of Athens with the money premium, awards in Literature and many gold and silver awards and prizes from foundations and other institutions. He was also the President of the Greek Federation of Writers and President and member of a large number of cultural institutions. He was awarded by the Ecumenical Patriarchate of Constantinople with the Archon Honorary Title, given ad valorem and in very special cases. He was also rewarded by Prince Ioannis Lascaris Comnenus of Spain with the title of Grand Commander with the Grand Cross of the Order of St. Eugene, by the Patriarchate of Jerusalem with the Gold Cross and Crown of the Order of the Holy Sepulcher and by the Church of Crete with the Holy Cross of Apostles Paul and Titus.
Dr. Provatakis supported the duties of his sister, abbess of the Monastery of St. Artemios, Koridalos, nun Isihia, till the end of her life, and followed her to heavens a month later. He was a close friend of President of ELINEPA Dr Dimitris Vasiliadis and benefactor of the Hellenic-Indian Society for Culture and Development.
Theoharis Provatakis’ life and contribution to culture, Hellenism and orthodoxy is recorded by Stavros Christodoulakis in the book titled “Theoharis M.Provatakis”, which was published by Batsioulas N. & S. Momentum.
The Noble child of Crete Theocharis Michael Provatakis died in Athens on 12.3.2015 at the age of about 75 years and was buried in the 3rd Cemetery of Nicea on 07.12.2015.
In his last residence accompanied him crowds of people from all over Greece. Many friends said goodbye, including the Rethymnios fellow citizen Kostas E. Padouvas, retired lieutenant, engineer, writer, who in his funeral oration said the following in Greek:
Η πρόωρη φυγή σου στερεί από τον πνευματικό κόσμο του τόπου τη χαρισματική πνευματική σου προσωπικότητα. Μια προσωπικότητα που αναπτύχθηκε αρχικά στη φημισμένη σχολή του γένους γενικής παιδείας Πατμιάδα και εμπλουτίστηκε μετέπειτα σε σχολές των επιστημών Θεολογίας, Αρχαιολογίας και Ιστορίας των Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης και Αθηνών, όπου στη συνέχεια υπήρξες πτυχιούχος υπότροφος για μεταπτυχιακές σπουδές, περιλαμβανομένων των τμημάτων 3 ξένων γλωσσών (Αγγλικών, Γαλλικών, Εβραϊκών) και της Δημόσιας Διοίκησης. Επιστέγασμα όλων αυτών ήταν η ανακήρυξή σου σε διδάκτορα Φιλοσοφίας και θεολογίας.
Σταδιοδρόμησες επί 36 χρόνια στο Υπουργείο Πολιτισμού με εξαιρετική εξέλιξη μέχρι Διευθυντής Υπουργείου και παράλληλα διετέλεσες Δημοσιογράφος, Αρχισυντάκτης εντύπων Μέσων Ενημέρωσης, ιδρυτικό μέλος και υψηλόβαθμο στέλεχος Εταιρειών των γραμμάτων, όπως Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελλήνων συγγραφέων και λογοτεχνών, ενώ από τις πνευματικές σου δεξαμενές δίδαξες, ως επιστημονικός μετακλητός καθηγητής , φοιτητές Πανεπιστημίου, παραγωγικών σχολών Ενόπλων Δυνάμεων και σχολών Μετεκπαιδεύσεως σε θέματα Θρησκειολογίας, Ομιλητικής, ρητορικής, ιστορίας της Τέχνης, ενώ μεγάλος αριθμός των πνευματικώνέργων σου κυκλοφορούσαν σε διάφορες γλώσσες πανελλήνια και πανευρωπαϊκά.
Η πλούσια αυτή πνευματική κατάρτιση και δραστηριότητα πολυπραγμοσύνης αποτυπώνεται στις αυτοτελείς εκδόσεις 85 επώνυμων βιβλίων σου, μεταξύ των οποίων εκδόσεις και επανεκδόσεις για την Ιερή και Ιστορική Μονή Αρκαδίου και άλλους τόπους των εθνικών απελευθερωτικών αγώνων, στα οποία προστίθενται 22 βιβλιοδετημένες επιστημονικές ανακοινώσεις και όχι μόνο. Διέδωσες και διέσωσες πάμπολλες εκφράσεις του νεοελληνικού πολιτισμού στο ευρύτερο κοινό με αμέτρητες διαλέξεις, ομιλίες, ραδιοφωνικές – τηλεοπτικές εκπομπές, δημοσιεύσεις στον επιστημονικό και μη τύπο ημεδαπής και αλλοδαπής, διασκεύασες και μεταγλώττισες κείμενα διακεκριμένων συγγραφέων, επιμελήθηκες πλήθος εκδόσεων, προλόγισες ή παρουσιάσεις συγγραφικά έργα άλλων συγγραφέων, μεταξύ των οποίων είχα την τιμή να περιλαμβάνομαι.
Πέραν αυτών, ήσαν καθοριστικές οι εποικοδομητικές συμμετοχές σου στην ίδρυση και λειτουργία πληθώρας οργανώσεων επιστημονικών Συνεδρίων, προσκυνηματικών εκδρομών θρησκευτικού και εθνικού περιεχομένου μετά επιστημονικών ξεναγήσεων, εθνολογικών και Λαογραφικών Μουσείων όπου φυλάσσονται συλλογές αντικειμένων μεγάλης και ακόμη αμύθητης αξίας, Αρχείων πολλών πολιτιστικών φορέων, Σεμιναρίων εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, της Ένωσης Δημοσιογράφων Κρητικού Τύπου, της Φοιτητικής Κρητικής Εστίας Αθηνών, της Μονής Αγίου Αρτεμίου Κορυδαλλού κ.ά.
Τεκμήρια όλων αυτών μαζί με σπάνιας αξίας αντικείμενα, εικονογραφικό υλικό, αναφορές στην προσωπικότητα σου σε εγκυκλοπαίδειες και τα βιογραφικά λεξικά, συνυπάρχουν στην πλουσιότατη προσωπική βιβλιοθήκη και στο προσωπικό αρχείο σου. Ευχόμαστε να συντηρούνται αδιάλειπτα για να μετριάζεται η θλίψη από την απουσία σου στο επόμενο στάδιο ζωής χωρίς την παρουσία σου.
Αγαπημένε και αξέχαστε φίλε Θεοχάρη,
οι ξεχωριστές παρουσίες σου στον κόσμο μας από πλευράς επιδόσεων, δραστηριοτήτων και ορατών δημιουργημάτων σε καθιέρωσαν ως πνευματικό άνθρωπο της αριστείας στο υποσυνείδητο όλων. Εκεί όπου θα έρχονται η ήπια ευγενική μορφή σου, η δική σου δυνατή θέληση της δημιουργίας χωρίς ανταγωνισμούς, η θετική ενέργεια που συνόδευε την παρουσία σου, με βαθιά εκτίμηση του συνολικού έργου σου. Πάντα θα αναπολούμε τις στιγμές και τα στιγμιότυπα σπάνιου μεγαλείου των μηνυμάτων που εκπέμπουν τα τόσα πολλά πνευματικά δημιουργήματα που μας χάρισες, είτε κατέλειπες σαν πνευματικό καθολικό καταπίστευμα στις επερχόμενες γενεές.
Ουδέποτε θα ξεχάσουμε το πόσο υπέροχα και αποτελεσματικά τίμησες την πνευματική ζωή του τόπου και ανεξάρτητα από τις κάθε είδους 33 και πλέον τιμητικές διακρίσεις που έλαβες, μεταξύ των οποίων το οφίκιο του Άρχοντα Καστρινσίου της Αγίας του Χριστού Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ανώτατες διακρίσεις από το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων, την Ακαδημία Αθηνών, τη Σύνοδο της Εκκλησίας Κρήτης, διάφορες Μητροπόλεις και Μονές , του Υπουργείου Πολιτισμού, διαφόρους Δήμους και Κοινότητες, δημόσιες Ελληνικές και ξένες υπηρεσίες και από άλλους Ελληνικούς και ξένους φορείς , θα έχεις μετά θάνατο την αδιάλειπτη τιμητική διάκριση όσων σε γνώρισαν όπου γης, διότι με την πολυμερή παρουσία σου τίμησες επάξια τον κόσμο του Ελληνικού πνεύματος και της Ορθοδοξίας.
Εύχομαι ο ιστορικός του μέλλοντος να ερευνήσει το συνολικό έργο σου και ο πανάγαθος Θεός να σε αναπαύσει ειρηνικά και να δώσει την εξ Ύψους παρηγοριά στους οικείους σου.
Καλό κατευόδιο επιστήθιε πνευματικέ φίλε και αδελφέ Θεοχάρη Προβατάκη!